Video hier boven:
Bron: Film van Polygoon via Beeld en Geluid.
Opnames van de Straô in Ellemeet in 1931.
(Gezocht en gevonden door Jeroen W.J. Majoor)
De ruiters opgesteld voor het winkeltje van de weduwe Braam-Jonker zijn v.l.n.r. J. de Glopper, A.Hubregtse, W. Verton, C. Kooman, J. Elenbaas, A. Koster en op de pony’s A. van der Weijde en J. Kluyt.
Tekst hieronder: Bron: “Schouwen zoals het was” door W.P. Vrieze.
1931. De eerste zaterdagmiddag in maart viert Ellemeet zijn Straô. In de vorige eeuw kwam men met de paarden nog op ’t strand. Toen liep de oude route vanaf de smidse via de Nieuweweg naar de “theetuin” te Renesse. Vandaar reed men langs de dorpscafé’s naar Haamstede en Burgh. Later, toen de fanfare de ruiterstoet ter hoogte van de hofstede van N. de Kater opwachtte, kortte men de route in. Op Ellemeet aangekomen werden een paar rondjes door de Dorpsstraat en over de Wuisse gereden. Voor de smidse ging de stoet weer uiteen. ’s Avonds gaf “Kunst na Arbeid” zijn jaarlijkse uitvoering in het café.
In 1931 maakte een filmploeg van Polygoon een reportage van de straô. Voor die gebeurtenis ging de ruiterstoet bij het koepeltje op het strand en werden de paardenbenen in zee gespoeld.
Straô, stra, strarijden, strao of straorijden is een jaarlijks terugkerende boerenfeestdag op het Nederlandse eiland Schouwen.
Straôrijden wordt alleen in Burgh Haamstede, Ellemeet, Noordwelle, Renesse, Scharendijke en Serooskerke gedaan. Tijdens het evenement rijden rijkelijk versierde Zeeuwse paarden voor de eerste maal in het jaar het strand op en de zee in.
Het straorijden werd vroeger gedaan als de paarden na een lange winter op stal weer aan het werk gingen. De werkpaarden, vooral die met veel haar aan hun benen, kregen last van hun benen en hoeven. Om de benen te verfrissen, stramheid en mok tegen te gaan en om kleine ontstekingen van de huid aan de benen te ontsmetten, werden de paardenvoeten in de zee gespoeld. Volgens volksgeloof was het ook goed tegen nachtmerries. De betovering werd door het zeewater verbroken.
Degenen die voor het eerst meedoen met straô moeten achteraan de stoet rijden. Degene die het vaakst heeft meegedaan rijdt voorop en blaast een koperen hoorn. De kinderen dragen een aarmstokje.
De eerste vermelding van het straorijden dateert uit 1643. Van oorsprong werd dit feest gehouden op de eerste maandag voor de vastentijd. Na 1955 is dit verzet naar de zaterdag.
Vanaf half februari tot eind maart wordt dit feest elke zaterdag in een andere plaats op Schouwen gevierd.
Aan het strand gekomen,
wordt de paardenstoet in het zilte nat gedreven.
Zij plassen
En wasschen
De kooten;
Hun pooten
Gaan klapperen
Bij ’t dapperen
Door ’t water-
Geklater.
De hoeven
Beproeven
Het vochtige zand;
Een lustige kwant,
Een vroolijke ruiter,
Zet ’t paard aan, maar stuit er
Bij ’t stuivende duin
Aldus schetst een medewerker van de Zeeuwsche Volksalmanak van 1846 het stra-rijden.
